مبانی انسان‌شناسی قرآنی در مدیریت اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

زمینه و هدف: این پژوهش با سؤال از تأثیرگذاری مبانی انسان‌شناسی قرآنی در حوزه سازمان و مدیریت آغاز شده است. هدف این پژوهش پس از پاسخگویی به سؤال فوق، طراحی الگوی مفهومی انسان‌شناسی قرآنی در مدیریت اسلامی است. روش: در فرایند پژوهش نخست انسان‌شناسی (در چهار بعد آفرینش، هدف از حیات انسان، طبیعت و حقیقت انسان) از دیدگاه اندیشوران غربی و تأثیر آن بر مدیریت مورد بررسی قرار گرفته است، سپس حدود هشتاد و پنج آیه از آیات قرآن کریم بررسی شده و مطالب مستخرج از آن براساس الگوی کدگذاری باز برگرفته از رویکرد نظریه‌پردازی داده بنیاد کدگذاری شده­ است، که در این مرحله مضامین، مفاهیم و مقوله­ها استخراج شده ­است. یافته‌ها: انسان‌شناسی غربی متعارض با دیدگاه قرآنی در حوزه انسان می‌باشد، نوعا اندیشمندان غربی تفسیر ناقص از انسان دارند؛ اما از دیدگاه قرآن کریم، دو ساحتی بودن، تکلیف مندی، هدف و غایت مندی انسان شناسایی گردید. نتایج: پیامد و تأثیرگذاری انسان‌شناسی قرآنی در مدیریت اسلامی هم در ساختار سازمان و هم در ابعاد محتوایی سازمان کشف گردید و نیز تبیین شد که انسان‌شناسی قرآنی، در نگرش کارکنان و مدیران وحدت جهتی را حاکم می‌سازد که تمامی ارکان سازمان بر اساس محور مشترک که همان رضایت خداوند سبحان است منافعی همسو خواهند داشت.

کلیدواژه‌ها