الگوی واژه پژوهی در مطالعات قرآنی و تحلیل مدیریتی آن (با کاربست واژه‌ی تبعیّت)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جامعه المصطفی العالمیه

چکیده

 اندیشمندان سازمان و مدیریت برای تبیین پدیده­ها و رفتارهای سازمانی از روش­های مختلفی بهره برده­اند. چه اینکه برخی برای تبیین اثر نور بر بهره­وری نیروی انسانی در سازمان­ها از روش پژوهش­های آزمایشی استفاده کردند. یا برخی برای فهم تجارب مشترک افراد برای ساخت نظریه، روش­شناسی داده بنیاد را پیشنهاد دادند و یا برای مطالعه فرهنگ مشترک یک قوم روش­شناسی قوم­نگاری ابداع شد. همچنین برای درک داستان­های یک فرد در مورد یک موضوع خاص روش­شناسی روایتی را ارائه دادند و روش­های دیگری که برای تحقیقات کمی به‌کاربرده شدند که هرکدام به دنبال توصیف، تبیین و تولید نظریه یا مدلی در عرصه­ی دانش سازمان و مدیریت به‌کاربرده شدند. در این میان یکی از روش­های پژوهش که تمرکز روی واژه پژوهشی دارد، روش مدل‌سازی و کاربست آن در مطالعات میان‌رشته‌ای است؛ زیرا پژوهش­های میان‌رشته‌ای نیازمند مدل­هایی است که اطلاعات منتج از تخصص‌های مرتبط را در قالبی یکپارچه و در راستای پاسخ پرسش تحقیق، ساماندهی نماید. ازاین‌رو، این پژوهش با تمرکز بر واژه­ی «تبعیت» نمونه­ای از کاربرد الگوی واژه پژوهی در مطالعات قرآنی که دارای پرسشی با ماهیت میان‌رشته‌ای است، معرفی کرده است. یافته­­های تحقیق نشان می­دهد، الگوی واژه پژوهی در مطالعات قرآنی با کاربست واژه­ی تبعیت دارای فرآیند به‌هم‌پیوسته است که اجزای آن را مفاهیم لغوی، تفسیری، روایی، جامع (ترکیب لغت، تفسیر و روایت)، تبیین علت و ریشه­ها، بیان آثار و پیامدها، مدل پژوهشی کارکردی با تمرکز بر آیه یا آیات منتخب و مدل‌سازی تحلیل مدیریتی تشکیل می­دهد. متغیرهای چندگانه­ی مذکور با جهت­گیری تولید نظریه یا الگوی سازمانی و مدیریتی دارای ارتباط متقابل و مکمل همدیگر هست.

کلیدواژه‌ها