بررسی روش‌های تحقیق مطالعات میان رشته‌ای و کاربست آن در تفسیر مدیریتی قرآن

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

جامعه المصطفی ص العالمیه

چکیده

انتظار رشد و پیشرفت جامع و متوازن از طریق آموزه‌های وحیانی، اقتضای پژوهش‌های سامانمند در حوزه روش‌شناسی مطالعات بین‌رشته‌ای و فرا رشته‌ای را دارد. مسئله سازوکار روش‌شناسی پژوهش‌های بین‌رشته‌ای در منظومه مدیریت دینی، سطح میان منظومه‌ای، عملیاتی، مدل مفهومی و زیرگونه‌های آن را در بردارد. به‌منظور درک و شناسایی روش‌شناسی مطلوب قرآنی، ناگزیر به گذار از رویکرد جزءنگر حوزه‌های رشته‌ای به رویکرد بین‌رشته‌ای و چند رشته‌ای در مطالعات قرآنی در عرصه مدیریت و سازمان هستیم، از این ‌رو، این تحقیق، با روش توصیفی - تحلیلی مهم‌ترین روش‌های تحقیق در مطالعات سازمانی که بیشترین ظرفیت کاربرد در مطالعات میان‌رشته‌ای را دارند جمع­آوری شده و مواردی که در تفسیر مدیریتی قرآن کریم قابلیت کاربردی دارد را با استناد به آموزه‌های وحیانی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده است. یافته‌های پژوهش نشان می­دهد عمده روش‌هایی که در مطالعات میان‌رشته‌ای در توصیف، تبیین، کشف و استخراج آموزه­های وحیانی کاربرد دارند عبارت‌اند از: روش­های فرا تحلیل «meta-analysis»، گراندد تئوری «Grounded Theory»، تحلیل مضمون یا شبکه مضامین «Thematic Analysis»، تحلیل گفتمان «Discourse analysis»، تحلیل محتوا «content analysis» و حِکمی- اجتهادی « Wisdom- Ijtihad» افزون بر آن، روشن شد که هرچند متدهای یاد شده در مباحث مدیریتی از روایی و پایایی بالایی برخوردار می­باشد، ولی در حوزه مطالعات قرآنی هنوز به‌صورت ساختارمند از ظرفیت کارکردی آنها به‌صورت شایسته بهره گرفته نشده است.

کلیدواژه‌ها