دانش‌پژوه دکتری رشته قرآن و تربیت/جامعة المصطفی العالمیه
چکیده
اخلاق، نسبت به سایر موضوعات از برجستگی خاصی برخوردار است. ازاینرو مطالعهی هدفمند آموزه‌های اخلاقی جهت استنباط نظام اخلاقی مبتنی بر قرآن و ارائه آن در جامعه اسلامی ضروری است. هرچند اعجاز قرآن ابعاد متعدد و گسترهی وسیعی دارد، لیکن هدف این تحقیق تبیین زمینهها و ساحتهای اعجاز اخلاقی قرآن و میزان تأثیرات و پیآمدهای تربیتی آن است. این پژوهش تلاش دارد با استفاده از روش توصیفى- تحلیلى، دیدگاه قرآن نسبت به فضایل و رذایل اخلاقی را تحلیل و تبیین نماید و همچنین به تحلیل مسائل اخلاقی در سه ساحت مهم؛ بینشی، گرایشی و کنشی (عملی) بپردازد. ساحت گرایشی، عادتهای متربی را با توجه دادن به خویشتن، تحریک انگیزههای ایمانی و امر به فضیلتها و نهی از رذیلتها پرورش می دهد. راههای تقویت اراده و شناسایی موانع عمل در ساحت عملی بسیار حائز اهمیت است که قرآن کریم در تربیت ساحت کنشی به آنها توجه ویژه ای دارد. اهم دستآوردهای تحقیق حاضر عبارتند از: اعجاز اخلاقی یکی از ابعاد مهم اعجاز قرآن است. قرآن دارای نظام اخلاقی بوده و میتواند برای تربیت افراد برنامه کامل و جامعی ارائه دهد. تحول اخلاقی (فردی، اجتماعی و الهی)، محکم و بلند، همگام با تحول اعتقادی، حساس و سنجیده، از ویژگیهای اعجاز اخلاقی قرآن میباشند. قرآن نسبت به فضایل و رذایل اخلاقی، تبیین جامعی ارائه نموده، در طرح مسائل اخلاقی در سه ساحت بینشی، گرایشی و کنشی دارای جامعیت منحصر به فرد است.
)